هرساله، با فرا رسیدن روز ۲۳ مهرماه، یعنی روز جهانی نابینایان که البته در سال‌های کبیسه مصادف با ۲۴ مهر می‌شود، نهادهای فرهنگی و اجتماعی برنامه‌ها و آیین‌های گوناگونی در سراسر کشور در گرامی‌داشت نابینایان اجرا می‌کنند. از جمله این نهادهای فرهنگی، شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی سراسری و محلی هستند که معمولاً با دعوت از یک یا چند نابینای موفق یا بازدید از مراکز فرهنگی، آموزشی یا خدماتی ویژه افراد با آسیب بینایی به استقبال این مناسبت بین المللی می‌روند.
صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران امسال نیز مانند سال‌های گذشته با دعوت از نابینایان موفق برای حضور در برنامه‌های خود، به استقبال روز جهانی نابینایان (عصای سفید) رفت. یکی از این برنامه‌های تلویزیونی برنامه «چرخ» از شبکه چهار سیما بود که در روز ۲۴ مهرماه ۱۴۰۳، از آقای علی‌اکبر حاتمی، نابینای متخصص و فعال در حوزه فناوری اطلاعات میزبانی کرد.
درباره برنامه تلویزیونی چرخ از شبکه ۴ سیما
برنامه تلویزیونی چرخ که از شبکه ۴ سیما پخش می‌شود، یک برنامه علمی است که در فصل‌های مختلف خود در قالب‌های مختلف به فضا و مسائل حوزه علم و فناوری در کشور می‌پردازد. این برنامه علمی هم‌اکنون فصل دهم خود را پشت سر می‌گذارد. دهمین فصل از برنامه چرخ به مصاحبه با فعالان علمی کشور می‌پردازد. این برنامه تلویزیونی در روز ۲۴ مهرماه با دعوت از دو نابینای فعال مسائل مربوط به این قشر از جامعه را مد نظر قرار داده بود. یکی از این میهمانان، آقای علی‌اکبر حاتمی، عضو کمیته فنی رویداد نابینایان و تحول دیجیتال نام داشت.
انجمن موج نور اصفهان، دومین تولیدکننده خودآموزهای صوتی برای نابینایان در جهان
آقای علی‌اکبر حاتمی، نایب‌رئیس انجمن علمی-فرهنگی موج نور اصفهان و عضو کمیته فنی رویداد نابینایان و تحول دیجیتال، در برنامه تلویزیونی چرخ، پس از معرفی مختصر و بیان روند پیمودن مراحل آموزش و اشتغال خود، به نحوه کار نابینایان و کم‌بینایان با کامپیوتر و سایر بسترهای دیجیتال اشاره کرد و رعایت استانداردهای دسترس‌پذیری را گام مهم در جهت تسهیل آموزش، اشتغال و زندگی نابینایان با بهره‌گیری از فناوری اطلاعات دانست.
آقای مهندس حاتمی انجمن موج نور اصفهان را پس از مؤسسه آمریکایی Freedom Scientific، دومین تولیدکننده خودآموزهای صوتی در زمینه کامپیوتر، موبایل و دیگر شاخه‌های دنیای دیجیتال برای نابینایان برشمرد و به فعالیت‌های رسمی و غیررسمی سایر نابینایان کشور در حوزه فناوری اطلاعات اشاره کرد. وی از برگزاری نخستین رویداد نابینایان و تحول دیجیتال که در بهمن‌ماه سال گذشته، به همت مؤسسه نابینایان توانگران کارآفرین شیراز به انجام رسید، سخن گفت و ابراز امیدواری کرد بندهای پانزده‌گانه بیانیه پایانی این رویداد به زودی در شورای عالی فضای مجازی کشور به تصویب برسد و تحقق آن، موانع بسیاری را از سر راه افراد با آسیب بینایی برطرف سازد.
چالش مهم استفاده از نرم‌افزارهای جهانی برای نابینایان ایران
در جهان، نرم‌افزارهای گوناگونی برای یاری رساندن به افراد با آسیب بینایی و رفع مشکلات آنان طراحی و تولید شده است که همه آنها خصوصاً می‌کوشند جای خالی بینایی را برای نابینایان پر کنند. نرم‌افزارهایی که گاه خوانش متون چاپی را برای افراد با آسیب بینایی ممکن می‌سازد و گاه برای تشخیص و شناسایی محیط اطراف و وسایل پیرامون به کمک آنان می‌آید.
آقای علی‌اکبر حاتمی نیز با اشاره به سودمندی و کارآمدی این نرم‌افزارها و ضمن ارائه یک نمونه عملی از کار با آنها در مقابل دوربین برنامه چرخ، تحریم یا فیلترینگ را مانع بزرگی بر سر راه نابینایان در استفاده از این ابزارهای مفید برشمرد و از مسئولان خواست با ارائه یک vpn قانونی و مجاز، نابینایان ایران را نیز در بهره‌مندی از پیشرفت‌های دنیای دیجیتال یاری نمایند.
منفعت عمومی دسترس‌پذیرسازی برای همه کاربران فضای مجازی
نایب‌رئیس انجمن موج نور اصفهان و عضو کمیته فنی رویداد نابینایان و تحول دیجیتال در پایان صحبت‌هایش، دسترس‌پذیرسازی محیط دیجیتال را برای همه کاربران فضای مجازی مفید دانست و اصول دسترس‌پذیری را مطابق استاندارد جهانی WCAG (شیوه‌نامه دسترس‌پذیری محتوای وب) و استانداردهای دردست تدوین در کمیته فنی رویداد نابینایان و تحول دیجیتال، در چهار جنبه قابلیت مشاهده و دریافت، قابلیت فهم، قابلیت استفاده و تاب‌آوری تقسیم‌بندی کرد.
حضور متخصصانی هم‌چون علی‌اکبر حاتمی در برنامه‌های گوناگون صدا و سیما، علاوه بر آشنا ساختن عموم با توانمندی‌های نابینایان و کم‌بینایان، می‌تواند صدای آنان را نیز به گوش مسئولان و سایر آحاد جامعه برساند. به امید روزی که حضور نابینایان در برنامه‌های تخصصی رادیو و تلویزیون فقط به روز جهانی نابینایان محدود نشود و در دیگر روزهای سال هم شاهد حضور آنان در شبکه‌های سراسری و استانی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران باشیم.
*******
نویسنده: علاءالدین طاهری سیمکانی
نظر (۰)