تحصیل دانشگاهی نابینایان و کم‌بینایان همیشه یکی از مسائل چالش‌برانگیز آنان بوده است. اگر نابینایی تصمیم بگیرد در یک رشته مهندسی ادامه تحصیل دهد که احتمالاً این چالش‌ها تبدیل به بحران خواهند شد. هرچند در سال‌های اخیر، این وضعیت نامطلوب اندکی سامان یافته، اما هنوز تا رسیدن به یک شرایط مناسب برای تحصیل دانشگاهی نابینایان در رشته‌های مهندسی راه درازی در پیش است. مؤسسه نابینایان توانگران کارآفرین شیراز می‌کوشد ضمن تعامل با دانشگاه‌های مختلف، ازجمله دانشگاه فنی و مهندسی باهنر شیراز، تحصیل نابینایان و کم‌بینایان در رشته‌های مهندسی کامپیوتر را آسان سازد.
برای مطالعه مباحث پنل آموزش در نخستین رویداد نابینایان و تحول دیجیتال، می‌توانید این صفحه را ببینید.
تجربه‌های تلخ نابینایان از تحصیل در رشته کامپیوتر
هم‌چنان‌که در سالیان اخیر، علاقه‌مندی به رشته‌های مرتبط با فناوری اطلاعات در میان افراد بینا گسترش یافت، نابینایان هم کم‌کم به این حوزه گرایش پیدا کردند و علاوه بر رشته‌های سنتی علوم انسانی، رشته مهندسی کامپیوتر هم به انتخاب‌های دانشگاهی آنها افزوده شد. اما، دو مانع بزرگ بر سر آنها خودنمایی می‌کرد؛ یکی مناسب نبودن فضای آموزشی با وضعیت بینایی آنان و دیگری عدم پذیرش اجتماعی در میان استادان و مسؤولان دانشگاه.
آقای رضا باقری یک از چندین نابینایی است که علاقه‌مندانه قدم به رشته کامپیوتر در دانشگاه گذاشت، اما عدم پذیرش استادان و مناسب نبودن شرایط دانشگاه، او را خیلی زود از تصمیمش پشیمان کرد. آقای باقری تنها پس از یک ترم، عطای رشته کامپیوتر را به لقایش بخشید و آموزش کامپیوتر و سایر حوزه‌های مرتبط با فناوری اطلاعات را به صورت آزاد ادامه داد تا این‌که چند سال بعد، در دانشگاهی دیگر توانست بار دیگر در رشته مورد علاقه خود به تحصیل بپردازد.
تعامل با دانشگاه باهنر شیراز در جهت بهبود تحصیل نابینایان
مؤسسه نابینایان توانگران کارآفرین شیراز که همواره تسهیل و بهبود جنبه‌های گوناگون زندگی افراد با آسیب بینایی را سرلوحه فعالیت‌های خود قرار داده است، این بار هم در تعامل با دانشگاه‌های مختلف می‌کوشد شرایط آموزشی مناسب برای تحصیل نابینایان و کم‌بینایان در رشته‌های مرتبط با فناوری اطلاعات را فراهم سازد. از جمله این دانشگاه‌ها، دانشگاه فنی و مهندسی باهنر شیراز است که هم‌اکنون نیز چند تن از نابینایان مشغول به تحصیل در آنجا هستند.
در جلسه‌ای که با حضور نمایندگان مؤسسه توانگران شیراز و چند تن از اعضای کمیته فنی رویداد نابینایان و تحول دیجیتال و هم‌چنین، دکتر دادگر، رئیس دانشکده کامپیوتر و دکتر جاماسب، یک از استادان هوش مصنوعی دانشگاه باهنر و نیز دکتر زیتون، از استادان کامپیوتر دانشگاه شیراز برگزار شد، پیرامون مهم‌ترین دغدغه‌های افراد با آسیب بینایی برای تحصیل در دانشگاه و راهکارهایی برای بهبود شرایط تحصیلی این قشر مطرح گردید.
دسترس‌پذیری، مفهومی ناآشنا در میان دانشجویان کامپیوتر
در این نشست صمیمانه، دکتر دادگر دسترس‌پذیری را مفهومی ناآشنا در میان بیشتر دانشجویان رشته کامپیوتر برشمرد و پیشنهاد کرد که دسترس‌پذیری نیز به سرفصل‌های آموزشی رشته‌های مرتبط با کامپیوتر اضافه شود. وی با اعلام آمادگی برای مناسب‌سازی شرایط دانشگاه به منظور تحصیل افراد با آسیب بینایی، کارآموزی دانشجویان کامپیوتر در مؤسسه‌های خدمات نابینایان را در آشنایی آنان با شرایط و توانمندی‌های این قشر از جامعه مؤثر دانست.
در ادامه جلسه تأکید شد که دسترس‌پذیری فضای فیزیکی و فضای مجازی برای همه اعضای جامعه، اعم از نابینا و بینا یا توانیاب و غیرتوانیاب، می‌تواند سودمند باشد. هم‌چنین، در جهت جلب توجه دانشجویان کامپیوتر به مقوله دسترس‌پذیری، پیشنهاد شد که در پروژه‌های دانشگاهی برای توجه به دسترس‌پذیری امتیاز مثبت در نظر گرفته شود. اقدامات بسیار ساده، مانند توضیح تصاویر و نوشته‌های روی تابلو برای دانشجویان نابینا و مجهز شدن رایانه‌های کارگاه عملی به نرم‌افزارهای صفحه‌خوان می‌توانند کمک شایان توجهی به تحصیل افراد با آسیب بینایی کنند که در این جلسه چنین نکاتی نیز مورد تأکید قرار گرفت.
مؤسسه نابینایان توانگران کارآفرین شیراز در نظر دارد به منظور آشنایی بیشتر دانشجویان دانشگاه باهنر با فعالیت‌های نابینایان در حوزه فناوری اطلاعات، نمایشگاه یک‌روزه‌ای را در آینده نزدیک، در این دانشگاه برگزار کند.
*****
نویسنده: علاءالدین طاهری سیمکانی
نظر (۰)